Tahliye Taahhütnamesi
- Av. Ahmet Melih Kaya
- 26 Ağu 2024
- 3 dakikada okunur
Güncelleme tarihi: 16 Eyl 2024
TAHLİYE TAAHHÜTNAMESİ NEDİR?
Tahliye taahhütnamesi, kiracının kira sözleşmesini belirli bir tarihte boşaltmayı ve teslim etmeyi taahhüt ettiği belgedir. Söz konusu husus 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu madde 352/1 'de düzenlenmiştir. Maddeye göre;

“Kiracı, kiralananın teslim edilmesinden sonra, kiraya verene karşı, kiralananı belli bir tarihte boşaltmayı yazılı olarak üstlendiği hâlde boşaltmamışsa kiraya veren, kira sözleşmesini bu tarihten başlayarak bir ay içinde icraya başvurmak veya dava açmak suretiyle sona erdirebilir.” şeklinde hüküm altına alınmıştır.
Diğer yandan Yazılı tahliye taahhüdü, 6570 Sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanun 7/1 maddesi a bendinde;
"Kiracı tarafından gayrimenkulün tahliye edileceği yazı ile bildirilmiş olmasına rağmen tahliye edilmezse icra dairesine müracaatla tahliye isteyebilecektir‟ şeklinde düzenleme altına alınmıştır.
Söz konusu hükümlere göre bir tahliye taahhüdünün etkisi, taahhütte belirtilen günde kira sözleşmesinin sona ermesi anlamına gelmemektedir. Çünkü bu sebeple açılan tahliye davası, kiralananın geri verilmesini hedeflemekten ziyade kira sözleşmesinin sona erdirmeye yöneliktir.
Yazılı tahliye taahhüdü, kiralayana, başka bir nedene ihtiyaç duymadan ve herhangi bir tazminat yükümlülüğü altına girmeden, kira ilişkisini ortadan kaldırma imkânını sağlamaktadır.
Diğer yandan tahliye taahhütnamesinin geçerli olması için bazı şartların gerçekleşmesine bağlıdır.
Tahliye taahhütnamesi yazılı şekilde düzenlenmelidir :
Bir tahliye taahhütnamesinin geçerli olabilmesi için taahhütnamenin yazılı olması gerekmektedir. Zira bu husus 6570 Sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanun 7/1 maddesi a bendinde; "Kiracı tarafından gayrimenkulün tahliye edileceği yazı ile bildirilmiş olmasına rağmen " şeklinde hüküm altına alınmıştır.
Taahhütnamenin yazılı olması ispat şartı değil, geçerlilik şartıdır. Bununla birlikte söz konusu taahhütnamenin adi yazılı şekilde olması yeterlidir. Noter veya başka bir kurumca onaylanması gerekmemektedir.
Tahliye taahhütnamesi, kira sözleşmesi içinde yapılabilirken aynı zamanda ayrı olarak kiracının tek taraflı irade beyanı biçiminde de yapılabilmektedir. Söz konusu taahhütnamenin geçerli olabilmesi için tüm kiracıların imzası gerekmektedir. Sadece kiracılardan birinin taahhüdü geçersiz sayılacaktır. Bunun yanı sıra Tahliye taahhüdünde, tahliye tarihi belirtilmiş olmalıdır.
2. Tahliye taahhüdü ilk kira sözleşmesinden sonra verilmiş olmalıdır :
Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararına göre tahliye taahhüdünün ilk kira sözleşmesinin yapılmasından sonra veya sözleşmenin devamı esnasında ya da sonraki dönemlerde verilmiş olması gerekmektedir. Çünkü ilk kira sözleşme ile birlikte verilmiş olan tahliye taahhüdü serbest iradeye dayanmamasından dolayı geçerli sayılmayacaktır.
Yani taahhüt, sözleşmenin yapıldığı tarihi veya önceki bir tarihi içeriyorsa, taahhütname geçersiz olup kiracı bu taahhüde dayanılarak çıkartılamayacaktır.
3. Tahliye taahhüdü bizzat kiracı tarafından yapılmalıdır :
Tahliye taahhüdünü yapmaya yetkili kişiler kira sözleşmesinin tarafları olup bu kişiler kiracı ve kiraya verendir. Eğer ki kiralananda birden fazla kiracı bulunmakta ise tahliye taahhüdünü bütün kiracılar birlikte vermesi gerekmektedir. Aksi takdirde taahhüt geçersiz olmaktadır. Bununla birlikte kiracının ya da kiracıların yetki verilmiş kimselerce verdiği tahliye taahhüdü de geçerli sayılacaktır.
4. Tahliye taahhüdünün kiralananın tesliminden sonra verilmesi gerekmektedir :
Tahliye taahhüdü kira sözleşmesinden sonra fakat kiralananın kiracıya tesliminden önce verilmiş ise kiracı açısından serbest iradeden bahsedilemeyecek ve taahhüt sözleşme ile aynı tarihte verilmiş gibi hüküm doğuracak ve geçersiz kabul edilecektir.
Bu durumda kiracının iradesini serbestçe açıklayabileceği bir ortam bulunmamakta ve kiralayanın kiracının içerisinde bulunduğu zor durumdan yararlanması kiracının zor durumda bırakması gündeme gelecektir. Bu sebeple tahliye taahhüdü, kira sözleşmesi kurulduktan ve kiralanan kiracıya teslim edildikten sonra verilmiş ise geçerli olur.
5. Taraflar arasında bir kira sözleşmesi olmalıdır :
Taraflar arsında bir kira sözleşmesi ilişkisi bulunmadığı durumlarda tahliye taahhüdüne dayanılarak tahliye davasının açılması veya icra takibine başlanılması mümkün değildir.
Ancak belirtmekte fayda görüyoruz ki kira sözleşmesinin yazılı olması gerekmemekte sadece tahliye taahhüdümdün yazılı olması gerekmektedir.
6. Tahliye taahhüdünde tarih net olarak ifade edilmelidir :
Bir tahliye taahhütnamesinde mutlaka tahliye tarihi açık ve net şekilde belirtilmesi gerekmektedir. Kira süresinin bitiminden önceki ya da sonraki bir tarih kiracı ile kiraya veren arasında tahliye tarihi olarak belirlenebilmektedir.
TAHLİYE TAAHHÜTNAMESİNE DAYANILARAK KİRALANANIN TAHLİYESİ
6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu madde 352/1 'de düzenlenmiştir. Maddeye göre;
“Kiracı, kiralananın teslim edilmesinden sonra, kiraya verene karşı, kiralananı belli bir tarihte boşaltmayı yazılı olarak üstlendiği hâlde boşaltmamışsa kiraya veren, kira sözleşmesini bu tarihten başlayarak bir ay içinde icraya başvurmak veya dava açmak suretiyle sona erdirebilir.” şeklinde hüküm altına alınmıştır.
Görüldüğü üzere kanun taahhüt edilen tarihte boşaltılmaması halinde kiraya verene seçimlik bir hak tanınmıştır. Bu seçimlik haklar kiracı aleyhine icra takibi yoluna gidilmesi ve kiracı aleyhine dava açmaktır.
İcra takibi yoluna başvurulması :
Yukarıda belirtilen madde hükmüne göre kiracı tarafından taahhüt edilen tarihte taşınmazın boşaltılmaması halinde kiraya veren tarafından icra yolu tercih edilebilir. Bu durumda kiraya verenin, taahhüt edilen tarihten itibaren 1 ay içerisinde kiracı aleyhine icra takibine başlatabilmektedir.
Dava açma yoluna gidilmesi :
Kiracı tarafından taahhüt edilen tarihte taşınmazın boşaltılmaması halinde kiraya veren tarafından dava yolu tercih edilebilir. Bu durumda kiraya verenin taahhüt edilen tarihten itibaren 1 ay içerisinde taşınmazın bulunduğu yer sulh hukuk mahkemesinde tahliye davası açabilmektedir.
Yukarıda belirtilen her iki durumda da kiralananın tahliyesini talep etme kiraya verene ait bir haktır. Bahse konu maddeye göre hak düşürücü süre 1 ay olup bu 1 aylık süre içerisinde kiraya veren tarafından kiracının tahliyesi için icra takibi yapılmaz ya da tahliye davası açılmaz ise kiraya verenin kiralananın tahliyesi için yasal yollara başvurma hakkı düşmüş olacaktır.